1.   basilicum zn. 'kruid (Ocimum basilicum)'
categorie:
leenwoord
Mnl. basilica is gut den di luttel worm anedat lif cumet sclapende 'basilicum is goed voor hen, in wier lijf in de slaap wormpjes binnendringen' [1250; CG II, Gen.rec.]; vnnl. basilicom [1599; Kil.]; nnl. basilicom, -cum en basilie-, bazielkruid (WNT).
Ontleend aan Latijn basilicum, de gesubstantiveerde onzijdige vorm van basilicus 'koninklijk, vorstelijk' < Grieks basilikón, de onzijdige vorm van basilikós (basilikón phutón 'koninklijke plant') bij Grieks basileús 'koning, vorst' (vandaar ook het synoniem koningskruid voor 'basilicum'), zie basilisk. De variaties in vorm worden door de verschillende vernederlandsingen van het Latijnse woord veroorzaakt.
Het Griekse woord (zie ook Myceens qa-si-re-u = gwasileús) schijnt oorspr. 'lokaal vorst, chef, hoofdman' te hebben betekend. De aanduiding basilicus 'koninklijk' zou aan het kruid ōcimum zijn toegevoegd vanwege de edele geur. Wrsch. vanwege de formele overeenkomst werd basilicum, eenmaal verward met basilisca 'een tegen het gif van de basilisk helpend kruid (herba regia)', in de Middeleeuwen beschouwd als een remedie tegen beten van de basilisk of slangdraak.
Fries: basilikum, basylkum


  naar boven