1.   laser zn. 'intens, gericht monochroom coherent licht; toestel voor het produceren daarvan'
categorie:
leenwoord, verkorting, geleerde schepping, bedenker bekend
Nnl. laser 'toestel voor het produceren van laserstralen' in de boektitel Bibliografie masers en lasers [1962; Picarta], laser '(het produceren van) een zeker type licht(straal)' in laser [is]... lichtversterking door gestimuleerd uitzenden van straling [1964; WNT Aanv.].
Ontleend aan Engels laser 'toestel voor de productie van zeker type lichtstraal', een neologisme dat in 1959 werd geïntroduceerd in een publicatie van de Amerikaanse natuurkundige Gordon Gould (1920-2005) voor het apparaat dat toen nog niet bestond, maar waarvoor hij de ideeën en toepassingen had bedacht; de eerste werkzame laser werd in 1960 gebouwd. Het woord is gevormd uit de beginletters van Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation 'lichtversterking door gestimuleerde uitzending van straling', een beknopte omschrijving van het natuurkundige principe waarop de laser is gebaseerd. De grondvorm van het acroniem is bedacht door de Amerikaanse natuurkundige Charles Townes (1915), die in 1955 de ontwerper en naamgever was van de maser, de Microwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation 'versterker voor microgolven'.
Door de zeer wijde toepasbaarheid van de laser is dit een algemeen bekend woord geworden. Andere apparaatnamen die op hetzelfde natuurkundige principe zijn gebaseerd, maar met andere elektromagnetische golflengten werken, zoals de maser en de raser (r = radio-frequency), zijn tot de vaktaal blijven behoren.
laseren ww. 'met lasertechniek bewerken'. Nnl. het "laseren" van bepaalde kleuren (in foto's) [1994; Algemeen Dagblad], het laseren van het netvlies [1995; Gelderlander], dotteren werkt beter dan laseren (bij hartpatiënten) [1996; Volkskrant]; vooral algemeen bekend geworden als (de ogen) laten laseren 'het hoornvlies laten behandelen met lasertechniek, zodat bril of contactlenzen overbodig worden'. Afleiding van laser.
Literatuur: R. Bakker (red.) (1962), Bibliografie masers en lasers, 's-Gravenhage
Fries: laser ◆ laserje


  naar boven