1.   sceptisch bn. 'geneigd tot twijfel'
categorie:
leenwoord, leenwoord, leenwoord
Nnl. eerst een geïsoleerd geval: een gantsch Sceptische of twijffelende Theologie [1704; Brandt], dan sceptisch 'principieel twijfelend' in Sceptische twyfelingen [1766; Vad.lett., 365], en 'geneigd tot twijfel' in een sceptisch en ironisch gezicht [1840; WNT].
Ontleend via Duits sceptisch 'aanhanger van filosofisch scepticisme' [1701; Schulz], ook skeptisch 'twijfelend' [1781; Schulz], aan Frans sceptique (bn.) 'sceptisch' [1694; Rey], eerder al 'betrekking hebben op het filosofisch scepticisme' [1611; Rey], en 'aanhanger van het filosofisch scepticisme' [1546; Rey], ontleend aan Grieks skeptikós 'verifiërend, overdenkend', ook 'sceptisch filosoof', een afleiding van sképtesthai 'rondkijken, beproeven', dat verwant is met spieden. Het filosofisch scepticisme was de leer van Pyrrho van Elis (360-275 v.Chr.), die stelde dat de mens niets met zekerheid kan weten.
scepsis zn. 'twijfel'. Nnl. redelijke "skepsis" [1838; Clarisse]. Internationale term, ontleend aan Grieks sképsis 'aanschouwing, onderzoek', een afleiding van sképtesthai. ◆ scepticus zn. 'iemand die sceptisch is'. Vnnl. scepticus 'soort filosoof' [1650; WNT weifelaar I]; nnl. 'twijfelaar, soort filosoof' [1847; Kramers]. Ontleend aan Duits Scepticus 'soort filosoof' [1581; Schulz], later ook 'twijfelaar' [1685; Schulz], dat de verlatijnste vorm is van Grieks skeptikós 'verifiërend, overdenkend', een afleiding van sképtesthai.
Literatuur: J. Clarisse (1838), De Heimelijkheid der heimelijkheden ... met eene inleiding en aanteekeningen, Dordrecht, 525; G. Brandt (1704), Historie der Reformatie dl. 4 Rotterdam, 815
Fries: skeptysk, septyskskepsis


  naar boven