1.   spartaans bn. 'hard en sober'
categorie:
geleed woord
Vnnl. spartaens '(als) in Sparta, van de Spartanen' in de Spartaensche strafheit 'de strengheid, hardheid als van de Spartanen' [1634; WNT]; nnl. spartaans 'streng, hard' [1847; Kramers], spartaansche kindertucht 'strenge, harde opvoeding' [1847; Kramers], met spartaansche onverschilligheid ... zonder te laten blijken dat de opoffering ons moeite kostte [1870; WNT waardigheid], 'zeer streng' in Spartaansch dieet [1889; Groene Amsterdammer], 'zeer sober' in daar heerscht Spartaansche eenvoud [1914; NRC].
Afleiding van Spartaan, letterlijk 'inwoner van de oude Griekse stad Sparta' (Peloponnesus) en bij overdracht 'iemand die grote gehardheid aan de dag legt' [1812; WNT verbleeken], dus 'met de hardheid van een Spartaan'. De Spartanen stonden bekend om de buitengewoon sobere en strenge opvoeding die zij kregen en de harde tucht in het leger.
Fries: spartaansk


  naar boven