1.   reform bn. (NN) 'in overeenstemming met de voorschriften van de Reformbeweging'
categorie:
verkorting, leenwoord, alleen in België of Nederland
Eerst in samenstellingen als reformkleeding 'kleding volgens de voorschriften van de reformbeweging' [1899; Groene Amsterdammer], reformbeweging 'beweging tot rationele verbetering van kleding en voeding' [1902; Groene Amsterdammer], reformjapon 'niet-knellende japon', reformjurk ... in empirestijl [beide 1902; WNT reform I], dan ook reform 'reformbeweging, producten daarvan' [1902; Groene Amsterdammer], zij draagt altijd reform [1914; WNT reform II], ook in later gevormde samenstellingen als reformartikelen, reformhandel [1938; WNT], de steeds populairdere reformvoeding [1992; NRC].
Ontleend aan Duitse samenstellingen als Reformkleid 'japon volgens de voorschriften van de reformbeweging', Reformgewebe 'reformstof, zacht katoenen weefsel', die gevormd zijn met als eerste lid Reform- 'betreffende de reformbeweging'. Het woord Reform was in het Duits in de algemene betekenis 'planmatige verandering van bestaande praktijken, een bestaande leer enz.' [ca. 1700; Pfeifer] al ontleend aan Frans réforme, maar is in deze speciale betekenis wrsch. ontleend aan Engels reform 'hervorming, verbetering, aanpassing' [1663; OED]. Het Engelse woord is afgeleid van het ww. reform 'hervormen, verbeteren, aanpassen', dat is ontleend aan Frans reformer 'een nieuwe vorm krijgen' [1269-79; TLF], eerder ook al refurmer 'herstellen, opnieuw instellen' [1174; TLF], dat zelf ontleend is aan Latijn refōrmāre 'opnieuw vormen', gevormd met het voorvoegsel re- 'opnieuw' bij fōrmāre 'vormen', zie formeren.
De reformbeweging kwam aan het eind van de 19e eeuw op en streefde allereerst naar rationele verbetering van de kleding, waarbij vooral het ongezonde, overdreven ingeregen corset, de zeer onhandige wijde rokken met vele onderrokken en de zeer grote hoeden het ontgelden moesten. Bij het streven naar herstel van de natuurlijke lichamelijke en geestelijke gezondheid werden later in de 20e eeuw ook de voeding en lichaamstraining betrokken.
Fries: reform


  naar boven