1.   bisdom zn. 'diocees'
categorie:
samensmelting (blending), tautologie, contaminatie, samentrekking
Mnl. bischdume [1200; CG II, Servas], bisdoem [1285; CG I, 1054], bisdom [1285; CG I, 1049], verkorte vormen van mnl. bisgopdum [1240; Bern.], bisscopdome [1280-87; CG I, 512], bisscopdoem [1285; CG II, Rijmb.] en andere vormvarianten in de betekenissen 'ambt of waardigheid van bisschop, hogepriester; ambts-, meer bepaald rechtsgebied van de bisschop; bisdom als instituut'; vnnl. bischop-dom, bischdom ("door syncope") [1599; Kil.].
Verkorte samenstelling uit bisschop en het achtervoegsel -dom.
Mnd. bischedom naast bischopdom; ohd. biscoftuom naast bisk(e)tuom, pisce-tuome (datief mv.) (mhd. bischtuom, nhd. Bistum); nfri. bisdom; oe. bisceop-dōm.
De verkorting van bisschop-dom tot bisdom is niet ongewoon; hetzelfde gebeurde bij de naam Bismarck uit Bischofsmark. Vormen als mnl. bischdume wijzen, evenals mnd. bischedom; ohd. biscetuom; mhd. bischtuom, op een geleidelijke verdoffing en verdwijning van de tweede lettergreep. De verkorte vorm kwam in de periode voor 1300 al even vaak voor als de oorspr. vorm.
Literatuur: Mesotten 1996, 237-238
Fries: bisdom


  naar boven