Gezocht op:
trefwoord: "boekstaven"

1 tot 1 van 1

Index:



boeien
boeier
boek
boekanier
boeken
boeket
boekhouden
boekhouder
boekhouding
boekmaag

boekstaven

boekvink
boekweit
boel 1
boel 2
boel(er)en
boeman
boemelen
boemeltrein
boemerang
boender
1.   boekstaven ww. 'op schrift stellen'
categorie: geleed woord
Mnl. boecstaven 'spellen' [1477; Teuth.]; vnnl. boeck-stauen [1599; Kil.]. Al eerder als zn.: onl. buocstaf 'letter' [10e eeuw; W.Ps.]; mnl. boecstave, -staef; vnnl. boeckstaf, oft letter, als ABC [1573; Thes.].
Afleiding van het inmiddels verouderde zn. boekstaaf 'letterteken', samengesteld uit boek en staaf, staf.
Als zn: os. bōkstaf; ohd. buohstab [8e eeuw]; oe. bōcstæf; on. bókstafr (nzw. bokstav 'letter'); < pgm. *bōk-staba- 'Latijnse letter' uit pgm. *bōk- 'letterteken, toverteken, lotsteken', en *staba- 'staafje'. Deze aanduiding stond tegenover *rūn-staba-, waarmee een rune werd aangeduid. De mnl. vorm gaat evenals os. bōkstabo; mhd. buochstabe (nhd. Buchstabe) terug op pgm. *bōk-staban-, een afleiding bij *bōk-staba-.
De oorspr. betekenis is dus 'toverstaafje, lotsstaafje', dat ten behoeve van bezwering of heilwensen van lettertekens werd voorzien. Zo werden bijv. taxusstaafjes met runentekens beschreven; de taxus was een heilige boom. In de Keltische talen bestaat een vergelijkbaar woord: Welsh coelbren uit coel 'teken, voorteken' en bren 'hout'; Welsh crann betekent 'hout' en 'lot'. Verder ook Sanskrit bhájati 'hij deelt toe', bhaga- 'bezit, rijkdom'; Avestisch baga 'deel, lot, geluk' < pie. *bheh2g (IEW 107).
Literatuur: E. Ebbinghaus (1982) 'The Book and the Beech Tree', in: General Linguistics 22, 99; Seebold 1981, 291-292
Fries: boekstaverje


  naar boven