trefwoord: "zuid"
1 tot 1 van 1
Index:
zoölogie
zoom
zoon
zootje
zopie
zorg
zorgen
zot
zout
zucht
zuid
zuigeling
zuigen
zuil
zuipen
zuivel
zulk
zullen
zus
zuster
zuur
1.  |
 zuid bw. 'tegenover noord'Onl. sūth 'zuid' in de glossen suthost, suth en suthuuest voor resp. 'zuidoost', 'zuid' en 'zuidwest' [1001-50; CG II-1, 120], eerder alleen in toponiemen (sūth-, sūthar-, sūthan-), o.a. Sutrachi, letterlijk 'Zuiderooi (gebied in Friesland)' [845, kopie 901-55; Künzel], Suthmeeth 'Zuidmeet (West-Vlaanderen)' [1162, kopie ca. 1225; Gysseling 1960], ook in thu suthenewind, thurghwaie minen gardon 'jij zuidenwind, waai door mijn tuin' [ca. 1100; Will.]; mnl. suut 'in het zuiden, naar het zuiden' in recht zud van das vorseits hus 'precies ten zuiden van het genoemde huis' [1265; VMNW], dat die wint suut gaet 'dat de wind naar het zuiden draait' [1287; VMNW]. Mnd. sūt; ohd. sund- (nhd. süd); ofri. sūth(ar) (nfri. súd); oe. sūð (ne. south); on. suðr (nzw. söder, nde. sønder, nno. sør); < pgm. *sunþ(r)a- 'zuid'. De vorm zuiden gaat terug op het bijwoord pgm. *sunþanō-, met Noordzee-Germaanse wegval van de n en compensatierekking. Nhd. süd 'zuid', Süden '(het) zuiden' zijn, net als nde./nzw. syd, uit het Nederlands of Nederduits overgenomen. Omdat de woorden oost en west teruggaan op woorden die verwijzen naar het opkomen en het ondergaan van de zon, ligt het voor de hand te veronderstellen dat pgm. *sunþa- van*sunnō- is afgeleid, zie zon . Fries: súd |