1.   platform zn. 'verhoging; organisatie'
categorie:
leenwoord
Vnnl. platteforme 'plat bolwerk' [1548; MNHWS], gearbeyt aende platte formen 'gewerkt aan de schietverhogingen (op een bolwerk)' [1593; WNT], platte form 'plattegrond' [1598; WNT]; nnl. de platte forme van de Locomotief 'de vlakke vloer aan het einde van de locomotief' [1839; WNT], bij overdracht 'verkiezingsprogramma' in dat wij ... naast de uitbreiding van het stemrecht, bij de naderende kiezing geen beter platform wenschen kunnen [1873-1906; WNT], platform "verhooging waarop men staat om iets goed te zien" [1898; Van Dale].
Ontleend in de diverse betekenissen aan Oudfrans platte fourme (Nieuwfrans plate-forme) 'opstelling van een gebouw op een plat vlak' [1434; Rey], 'plattegrond' [ca. 1525; OED], 'plat vlak waar dingen opgesteld kunnen worden' [1531; OED], 'plat vlak in een vesting voor de opstelling van geschut' [1574; OED], '(ondersteunend) horizontaal vlak' [1606; Rey]. Het Franse woord is gevormd uit plate, de vrouwelijke vorm van plat 'vlak', zie plat 1, en forme 'vorm', zie vorm.
Volgens Kluge gaat het Franse woord via de vestingbouw terug op de Italiaanse vinding met de naam piatta forma [1582; DELI], maar volgens DELI is het Italiaanse woord juist ontleend aan het Frans.
De betekenis 'verkiezingsprogramma' is ontleend aan Amerikaans-Engels platform 'id.' [1848; OED], eerder 'gemeenschappelijke mening' [1837; OED], bij overdracht ontstaan uit 'tijdelijk podium voor politieke sprekers' [1817; OED]. De figuurlijke betekenis is vervolgens verder uitgebreid tot 'actieprogramma, organisatie'.
Fries: platfoarm, platform


  naar boven