1.   hulst zn. 'heestersoort (Ilex aquifolium)'
categorie:
substraatwoord
Onl. *hulis in de plaatsnaam Hulislaum 'Hulsel (Noord-Brabant)' [710, kopie 1191; Künzel]; mnl. in de familienaam Wouter van den Hulsen [1382; Debrabandere 2003], huls 'bepaalde doornstruik' (wrsch. dus 'hulst') [1475; MNW], ook in de samenstelling hulseboom [1484-85; MNW]; vnnl. hulstboom [1544; Paludanus], hulst [1552; Apherdianus].
Hulst is ontstaan uit ouder huls met paragogische -t zoals in burcht; ouder is de -t in de plaatsnaam Hulst (o.a. in Oost- en Zeeuws-Vlaanderen) [13e eeuw; CG I] en vandaar in eigennamen, maar dat is een collectiefachtervoegsel.
Alleen continentaal West-Germaans: os. hulis (mnd. hüls); ohd. hulis(a), huliso (mhd. huls; nhd. Hulst); al vroeg via het Frankisch in het Frans ontleend als houx 'hulst' [12e eeuw; Rey]. Met een ander achtervoegsel oe. holen 'hulst' (ne. verkort tot holly) en on. hulfr 'hulst' (nde. dial. hylvertorn; me. hulver); pgm. *huli-.
Zekere verwanten buiten het Germaans zijn er alleen in het Keltisch: Middeliers cuilenn 'hulst', Cornisch kelin, Bretons quelen, alle 'hulst', en Welsh celyn 'esdoorn'; < Proto-Keltisch *kolino. Voor een Indo-Europese etymologie komt men niet verder dan herleiding tot de wortel pie. *kel- 'prikken' (IEW 545), zoals in Middeliers colg 'degen, angel'. Gezien de inheemsheid van deze heester, de beperkte geografische spreiding van het woord, de wortelklinkervariatie Keltisch -o- / Germaans -u- die niet vanuit het Proto-Indo-Europees verklaard kan worden, en het feit dat er binnen de Germaanse talen variatie in achtervoegsel is, is deze benaming vrijwel zeker afkomstig uit een voor-Indo-Europese substraattaal.


  naar boven