trefwoord: "smal"
1 tot 1 van 1
Index:
slungel
slurf
slurpen
sluw
smaad
smaak
smachten
smadelijk
smaken
smakken
smal
smalen
smalt
smaragd
smart
smeden
smeer
smeerkees
smeerlap
smeerpoets
smeken
1.  |
 smal bn. 'niet breed'Onl. smal 'gering van omvang' in ande ouana smal 'en boven smal' [ca. 1100; Will.] en in toponiemen, bijv. Smalegheest [1130-61; Künzel]; mnl. smal 'klein' [1240; Bern.], 'niet breed' in dat smaelre es dan die yzerine roede 'dat smaller is dan de ijzeren staaf' [1277; VMNW]. Os. smal (mnd. smal); ohd. smal (nhd. schmal); ofri. smel (nfri. smel); oe. smæl (ne. small); on. smalr; got. smals; alle 'klein, gering, nauw, dun e.d.', < pgm. *smala-. Verwant met: Oudnederlands māla (Nederlands maal) 'jonge koe'; Grieks mẽlon 'schaap'; Oudkerkslavisch malŭ 'klein' (Russisch mályj); Oudiers mīl 'klein dier'; Armeens mal 'schaap'; < pie. *(s)meh1l- (voor het Grieks, Keltisch), *(s)moh1l- (Slavisch), *(s)mh1l- (Germaans, Armeens) (IEW 724). Wrsch. niet verwant met Latijn malus 'slecht', zie malaise. De oorspr. betekenis 'gering van omvang, klein' is in het Nederlands vernauwd tot 'niet breed', d.w.z. 'klein in één bepaalde dimensie'. De verbogen vormen en de afleidingen van smal hadden oorspr. een open lettergreep: smale 'smalle', smalest 'smalst' enz.; vergelijk de familienamen De Smael(e), Smaal, De Smalen. Dit verschil is al in het Middelnederlands door analogiewerking opgeheven, behalve in smalen. In het Hoogduits gebeurde het omgekeerde: schmal heeft ook in de nominatief een lange klinker. Fries: smel |