1.   ontwaren ww. 'beginnen te zien'
categorie:
geleed woord
Mnl. ontwaar worden 'beginnen te zien, opmerken' in anders soldt horen gegade ontwaer werden 'anders zou haar gade het opmerken' [1434-36; MNW-P]; nnl. ontwaren 'beginnen te zien' in bij het ontwaren van een onverwagten vyand [1748; WNT].
Afleiding van ontwaar 'opmerkzaam', zoals dat voorkwam in ontwaar worden 'beginnen te zien'. Deze al vanaf het Middelnederlands voorkomende vaste combinatie bestond nog tot in de 19e eeuw, maar werd daarna vervangen door ontwaren. Dit is opvallend, aangezien het synoniem gewaarworden geen nevenvorm *gewaren naast zich heeft. Ontwaar (worden) is jonger en binnen de Germaanse talen minder wijdverbreid dan gewaar (worden). Het is dan ook wrsch. ontstaan als nevenvorm met vervanging van het voorvoegsel door ont-, dat het begin van een handeling benadrukt. Zie ook waarnemen.
Mnd. entware werden.
Fries: -


  naar boven