trefwoord: "oorzaak"
1 tot 1 van 1
Index:
oor
oor-
oord
oordeel
oorlam
oorlof
oorlog
oorsprong
oorvijg
oorworm
oorzaak
oost
ootje
ootmoed
op
opa
opaal
opdirken
opdoffen
opdoffer
opdracht
1.  |
 oorzaak zn. 'wat noodzakelijk een gevolg met zich meebrengt' categorie: geleed woord Mnl. orsake 'aanleiding' in die vorsten des volc sochten alle dage orsake tjegen hem omme hem te dodene 'de oudsten van het volk zochten alle dagen naar een aanleiding om hem (Jezus) te doden' [1332; MNW-P], die oorsaec der groter toornicheit 'de oorzaak van grote woede' [ca. 1475; MNW]; vnnl. saken die oorsaken geven der vrecheit 'zaken die gierigheid veroorzaken' [1515; MNW]. Afleiding met oor- bij het zn. zaak in de betekenis 'geschil, strijd, rechtzaak'. De oorspr. betekenis is 'grond tot twist en aanklacht, aanleiding tot vijandige handelingen', in overeenstemming met de oudste betekenis van zaak. Mnd. orsake 'oorzaak' (vanwaar door ontlening nzw. orsak); vnhd. ursache 'id.' [15e eeuw; Kluge] (nhd. Ursache); ofri. orseke, orsake 'id.' (nfri. oarsaak). Mnl. orsake komt aanvankelijk vooral voor in devote teksten; NEW meent daarom dat het woord is ontleend aan het Hoogduits. Het Nederlandse woord is echter een eeuw eerder geattesteerd, wat deze mogelijkheid minder waarschijnlijk maakt. Fries: oarsaak |