1.   ooi zn. 'wijfjesschaap'
categorie:
erfwoord
Mnl. ou 'ooi' [1240; Bern.], ram ende oo 'ram en ooi' [1265-70; VMNW], ooi- in ooijen vleysch 'schapenvlees' [1385; MNW], oyen 'ooien' [ca. 1425; MNW]; vnnl. een oye oft ouwe 'een ooi' [1573; Thes.].
Os. ewi, euwi (mnd. ewe, owe); ohd. ou, ouwi (nhd. dial. Au- in Aulamm 'ooi'); ofri. ei (nfri. ei); oe. ēowu (ne. ewe); on. ær (nde. dial. (Thy) aa- in aalam 'ooi'); < pgm. *awī- (genitief aujōs). Got. alleen in afleidingen, bijv. awēþi 'schaapskudde', awistr 'schaapsstal'.
Verwant met: Latijn ovis; Grieks óïs, oĩs; Sanskrit ávi-; Litouws avìs; Oudkerkslavisch ovĭca (Russisch ovcá); Oudiers ; Armeens hoviw 'schaapherder'; Tochaars B ewe; < pie. *h3eui- 'schaap' (IEW 784).
De huidige vorm ooi is ontstaan uit de verbogen naamvallen, waarin Proto-Germaans *aujō- klankwettig tot mnl. ooie(-) leidde. Uit de nominatief pgm. *awī ontstonden de vormen mnl. ouwe, ouw, ou en oo. Sommige van deze vormen bestaan nog dialectisch, maar in de standaardtaal zijn zij vervangen door ooi, zoals bijv. ook in hooi.
Fries: ei


  naar boven